Dlaczego niektóre psy przekręcają głowę gdy do nich mówimy?

Zaskakująco, budowa psiego pyska może po części blokować psom widok części naszej twarzy.

Stanley Coren, Ph.D., F.R.S.C.

glowa1

Czule wspominam mojego Beagle, Darby, wchodzącego do kuchni kiedy przygotowywałem obiad. Zagadywałem go przeważnie, a kiedy odwracałem się do niego aby coś powiedzieć, on przechylał głowę na bok w naprawdę ujmujący sposób. Wiele osób spotkało się z tym, że kiedy mówią do swoich psów, one przechylają głowę na bok. Zostałem więc zapytany, dlaczego tak się dzieje.

Niestety, jak dotąd nie przeprowadzono zbyt wielu badań na ten temat, chociaż pojawiły się pewne spekulacje. Niektórzy sugerowali, że psy przekręcają głowy na bok kiedy mówimy do nich dlatego, żeby jednym uchem wyraźnie słyszeć o czym mówimy. Inni sugerowali, natomiast, że jest to sygnał socjalny – być może psy wiedzą, że reagujemy na ich gest pozytywnie (bo jest to takie ujmujące) i dzięki temu pies chętniej powtarza ten gest ponieważ dzięki temu częściej się śmiejemy, nagradzając je.

Podejrzewam, że dlatego iż od wielu lat pracowałem i prowadziłem badania nad percepcją sensoryczną, zaświtało mi w głowie, iż powód dlaczego psy przekręcają głowy gdy do nich mówimy ma więcej wspólnego ze wzrokiem niż ze słuchem czy kontaktem socjalnym.

glowa

Próba zobaczenia świata oczami psa i sprawdzenie czy budowa jego pyska ma wpływ na widzenie

Wiemy, że psy nieustannie badają wzrokiem nasze twarze, aby zebrać informacje na temat naszego stanu emocjonalnego. Stąd jedną z przyczyn dlaczego psy przekręcają głowę gdy do nich mówimy jest chęć lepszego widzenia naszej twarzy, oraz by w równym stopniu mogły zobaczyć całą naszą twarz.

Oczywiście pomysł ten był czystą spekulacją, nie było dostępnych danych. Nagle jednak dotarło do mnie, że był bardzo łatwy sposób aby pozyskać chociaż małą część danych które potwierdzą lub obalą moją hipotezę. Pyski niektórych psów mają bardziej płaską budowę. Technicznie rzecz ujmując, mówi się że mają brachycefaliczną budowę. Do psów tych zaliczamy między innymi mopsy, pekińczyki czy boston terriery. U psów tych, w związku
z mniejszym wydłużeniem pyska zmniejszone powinno być również odczucie ograniczonego widzenia, więc powinny one w mniejszym stopniu odchylać głowę z tego powodu. Aby przekonać się, czy faktycznie tak jest, przeprowadziłem badanie za pomocą Internetu.

Badanie zostało zrobione pobieżnie, a ludzie musieli po prostu odpowiedzieć na pytanie jak często ich psy przechylały głowę gdy mówili do nich, korzystając ze skali w której umieszczono określenia “nigdy, rzadko, od czasu do czasu, często, w większości przypadków oraz zawsze”. Kiedy opracowywałem materiały, połączyłem odpowiedzi „często, w większości przypadków oraz zawsze”, jako oznaczające psy kręcące głową. Poprosiłem również respondentów o informacje o tym, jakiej rasy psa charakteryzowali. W przypadku krzyżówek ras wybierano,
z zestawu 6 zdjęć, najbardziej zbliżony kształt głowy.

Badanie spotkało się z bardzo dobrym odzewem, udział w nim wzięło 582 osoby. 62% odpowiedziało, że ich psy kiwają głowami często lub zawsze gdy się do nich mówi. W całościowej próbce, 186 osób miało psy
z brachycefaliczną budową głowy. Kiedy podzielimy grupę na te psy, które mają bardziej wyraźny pysk (mówiąć formalnie, psy które mają długie i wąskie pyski, takie jak owczarki collie czy greyhoundy, mają dolichocefaliczną budowę, te natomiast których budowa charakteryzuje się szerszą częścią pośrodku kufy, jak retrievery czy beagle, budowę mezocefaliczną) oraz na te, które mają spłaszczone pyski, dostrzeżemy różnicę w częstotliwości przekręcania głową. 71% opiekunów psów z większym pyskiem zaobserwowali, że ich psy przechylają głowę gdy się do nich mówi. Z drugiej jednak strony, tylko 52% opiekunów psów o spłaszczonych pyskach czyli o budowie brachycefalicznej odpowiedziało, że ich psy często przechylają głowy gdy się do nich mówi. Jest to statystycznie znacząca różnica, która wyraźnie sugeruje iż kształt głowy, oraz rozmiar pyska wpływa na to czy psy przekręcają głowę czy też nie.

Oczywiście 52% psów przechylających głowę jest wciąż dużą liczbą psów i może być prawdą, że także spłaszczony pysk zniekształca w jakimś stopniu dobre widzenie przez psa. Tak czy inaczej, psy te będą korzystały z przechylania głowy aby lepiej nas widzieć. Bardziej prawdopodobnym jest iż jednym z czynników powodujących to, że psy przechylają głowę jest fakt, iż budowa psiego pyska niejako blokuje psom możliwość widzenia dolnych części ludzkiej twarzy na którą patrzą, kiedy do nich mówimy. Być może lepsze słyszenie ma jakieś znaczenie, a może psy naprawdę próbują tylko wyglądać uroczo. Tak czy inaczej, badanie to jest pierwszym krokiem w kierunku znalezienia odpowiedzi, a przy okazji zdobyliśmy trochę danych nad którymi możemy pracować.

Autor: Stanley Coren
Tłumaczenie: Anna Pankowska